Een milde recessie.
De daling van het bbp kwam na de publicatie van diverse zwakke maanddata niet onverwacht. Aangezien in het eerste kwartaal ook al sprake was van een lichte afname van de bedrijvigheid is de economie in een recessie gekomen. De recessie is vooralsnog mild. In juli nam het aantal werklozen een fractie toe. De werkloosheid blijft met 3,6 procent van de beroepsbevolking laag. De meeste huishoudens merken weinig van deze recessie. De krimp van de Nederlandse economie in het tweede kwartaal is vooral toe te schrijven aan de buitenlandse handel en de consumptie. De uitvoer nam af met 0,7 procent en de invoer steeg met 0,5 procent. Huishoudens gaven mede door de hoge inflatie 1,6 procent minder uit dan in het eerste kwartaal. De investeringen in vaste activa namen met 1,3 procent toe. Deze groei vond plaats bij bedrijven, want de investeringen in woningen daalden. De bedrijvigheid in de afzonderlijke bedrijfstakken liep volgens het CBS in het tweede kwartaal uiteen. De grootste teruggang vond plaats in de delfstoffenwinning, waar de activiteit met 11 procent afnam. De energiesector was met een plus van 8,5 procent de sterkst groeiende bedrijfstak.
De Nederlandse economie bleef in het tweede kwartaal wat achter bij de eurozone als geheel, waar het bbp met 0,3 procent groeide.
Marktontwikkelingen
Op de financiële markten bleven de verschuivingen beperkt. In de Verenigde Staten liep de lange rente op, nadat kredietbeoordelaar Fitch de credit rating van de overheid verlaagde van AAA naar AA+. Dit komt overeen met de credit rating van S&P. Alleen Moody's hanteert nu nog de hoogst mogelijke waardering voor de Amerikaanse overheid. In de eurozone liepen de lange rentarieven nauwelijks op. De driemaandsrente liep licht op in de verwachting dat de ECB de rente verder zal verhogen.
Standen per 18 augustus 2023
3 maanden |
10 jaar *) |
|
| Verenigde Staten | 5,64 (5,63) | 4,26 (4,05) |
| Eurozone | 3,82 (3,74) | 3,23 (3,15) |
| Duitsland | 2,62 (2,56) | |
| Frankrijk | 3,16 (3,09) | |
| Nederland | 2,97 (2,90) | |
| Eurokoers |
USD 1,087(1,095) |
*) rendementen op staatsleningen, eurozone tienjaars euroswaprate.
Economisch nieuws
VERENIGDE STATEN
- detailhandelsomzet(volume), juli: 0,6%, -0,1% j.o.j. (juni: -1,5% j.o.j.)
- industriële productie, juli: 1,0%, -0,2% j.o.j. (juni: -0,8% j.o.j.)
- consumentenprijsindex, juli: 0,2%, 3,3% j.o.j. (juni: 3,1% j.o.j.); excl. voedsel en energie 0,2%, 4,7% j.o.j. (juni: 4,9% j.o.j.)
- producentenprijsindex, juli: 0,1%, -2,5% j.o.j. (juni: -4,1% j.o.j.)
EUROZONE
- industriële productie, juni: 0,5%, -1,7% j.o.j. (mei: -2,4% j.o.j.)
- bouwproductie, juni: -1,0%, 0,1% j.o.j. (mei: 0,4% j.o.j.)
DUITSLAND
- industriële productie, juni: -1,3%, -1,4% j.o.j. (mei: 0,1% j.o.j.)
NEDERLAND
- bruto binnenlands product, tweede kwartaal: -0,3%, -0,3% j.o.j. (eerste kwartaal: 1,9% j.o.j.)
- industriële productie, juni: 0,9%, -7,1% j.o.j. (mei: -9,2% j.o.j.)
- consumptie, juni: 2,1%, 1,2% j.o.j. (mei: 9,5% j.o.j.)
- werkloosheid, juli: +9.000, 3.6% van de beroepsbevolking (juni: 3,5%)
- werkgelegenheid, juli: -1.000, 1,9% j.o.j. (juni: 1,9% j.o.j.)
Agenda
- Verenigde Staten: consumentenvertrouwen, augustus (29/8).
- Eurozone: inkoopmanagersindex, augustus (23/8), index economisch sentiment, augustus (30/8), consumentenprijsindex, augustus (31/8).
- Nederland: consumentenvertrouwen, augustus (23/8), producentenvertrouwen, augustus (30/8), consumentenprijsindex, augustus (31/8).
De economische vooruitzichten zijn wat verbeterd. De prijzen van olie en vooral gas zijn in de afgelopen maanden gedaald. Westerse overheden hebben bovendien maatregelen genomen om de gevolgen van de hoge energieprijzen voor burgers te verlichten. De Chinese economie groeit wat sterker, nadat de overheid de stringente coronamaatregelen heeft losgelaten. Het IMF verwacht voor dit jaar een groei van de wereldeconomie van 2,9 procent. In oktober 2022 ging het internationale instituut nog uit van een groei van 2,7 procent. In 2024 wordt een economische groei van 3,1 procent voorzien. De centrale banken zullen het monetaire beleid in de komende maanden nog wat verder verkrappen om de inflatie onder controle te krijgen.
De Amerikaanse economie groeit in 2023 naar verwachting met 1,6 procent. In 2022 was er nog sprake van een toename van de bedrijvigheid van 2,1 procent. De private consumptie neemt ondanks de gestegen prijzen toe. De investeringen nemen af onder invloed van de oplopende rentetarieven. De export van goederen en diensten groeit nog wel. De inflatie neemt naar verwachting af van 7,6 procent in 2022 naar 3,5 procent in 2023.
In de eurozone neemt het bbp in 2023 naar verwachting met 0,5 procent toe. Vorig jaar was er nog sprake van een economische groei van 3,5 procent. De private consumptie neemt in 2023 nauwelijks toe als gevolg van een daling van de reële besteedbare inkomens van huishoudens. De groei van de investeringen in vaste activa valt als gevolg van de opgelopen rentetarieven terug. De uitvoer van goederen en diensten neemt nog wel licht toe. De inflatie neemt af van 8,4 procent in 2022 naar 5,4 procent in 2023.
De Nederlandse economie groeit in 2023 met 0,6 procent. In 2022 nam het bbp nog toe met 4,5 procent. Evenals in andere eurolanden is de terugval van de groei vooral het gevolg van een afnemende groei van private consumptie. Ondanks overheidsmaatregelen ter compensatie van de gestegen energieprijzen zullen de reële beschikbare inkomens in 2023 dalen. De investeringen in vaste activa nemen naar verwachting niet toe. De uitvoer ontwikkelt zich nog positief. De inflatie loopt relatief sterk terug, namelijk van iets minder dan 12 procent in 2022 naar 4,6 procent in 2023.
| Economische groei | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
| Verenigde Staten | 5,9 | 2,1 | 1,6 | 1,2 | |
| Eurozone | 5,3 | 3,5 | 0,5 | 1,0 | |
| Nederland | 4,9 | 4,5 | 0,6 | 1,0 | |
| Inflatie | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | |
| Verenigde Staten | 3,9 | 7,6 | 3,5 | 3,2 | |
| Eurozone | 2,6 | 8,4 | 5,4 | 3,0 | |
| Nederland | 2,8 | 11,6 | 4,6 | 3,7(3,4) |
Rentevisie
De inflatie blijft zowel dit jaar als in 2024 duidelijk boven de doelstelling van de ECB. De centrale bank zal het monetaire beleid nog iets verkrappen. Over een jaar wordt uitgegaan van een depositotarief van ca. 4 procent. De rentetarieven zullen met name in de kortere looptijden nog wat oplopen.
Actueel |
Over een jaar |
|
| prognose | ||
| depositotarief | 3,75 | 4,0 |
| euribor 3 mnd. | 3,82 | 4,0 - 4,2 |
| euroswap 5 jaar | 3,32 | 3,7 - 3,9 |
| euroswap 10 jaar | 3,23 | 3,4 - 3,6 |
| euroswap 30 jaar | 2,86 | 2,9 - 3,1 |
Yieldcurve
.png?rev=2a0d0028fe814a5a84a3bc87efff2c11)
Auteur
Faas van Heusden, Afdeling Economisch Onderzoek BNG Bank
faas.vanheusden@bngbank.nl
070 3750 819
Om de week bieden wij u een actueel beeld van de ontwikkelingen op de financiële markten, de economische groei, inflatie, werkloosheid en rente in de voornaamste landen en regio’s.
Economisch Beeld verscheen van 2003 tot en met 2023